دکتر حسین رضوانی روز شنبه به خبرنگار ایرنا گفت که پرورش اردک در زمین های شالیزاری به خاطر رعایت نکردن ضوابط و مقررات پرورش دام و طیور غیرقانونی است.
پرورش گله اردک در شالیزارهای مازندران در سال های اخیر به ممر درآمدی برای جوانان روستائی تبدیل شده است و هر سال در حال افزایش است .
مدیرکل دامپزشکی مازندران گفت : استان مازندران به خاطر شرایط آب و هوائی و موقعیت جغرافیایی نسبت به بیماری های دامی بویژه آنفلونزای پرندگان حساس است و بررسی ها نشان داده که عمده شیوع این بیماری از پرنده اردک بوده است.

وی افزود : اگر پرورش دهندگان به ضوابط پرورش دام و طیور بی اعتنایی کنند و خطری برای واحدهای دام و طیور صنعتی احساس شود ، بدون در نظر گرفتن اهمیت اشتغال و درآمد جوانان ، با متخلفان برخورد می کنیم.
مازندران حدود 6 میلیون و 600 هزار واحد دامی دارد و ظرفیت تولیدات دامی استان شامل شیر ، گوشت و دیکر محصولات 926 هزار تن در سال است.
رضوانی گفت : دامپزشکی با اصل پرورش اردک بدون مجوز مخالف است ، اما با توجه به اینکه پرورش گله ای اردک در زمین های شالیزاری رونق گرفته ، باید موارد بهداشتی رعایت شود.
وی افزود : یکی از مشکلات در حال حاضر احتمال ورود جوجه اردک های بیمار از دیگر نقاط کشور به استان است که در مبادی ورودی مراکز قرنطینه نداریم و کنترلی بر این مورد صورت نمی گیرد.
رضوانی با تاکید بر ضرورت رعایت نکات بهداشتی در پرورش اردک ، از پرورش دهندگان خواست تا در صورت مشاهده هر گونه بیماری و تلفات غیر طبیعی موضوع را به مراکز دامپزشکی اطلاع رسانی کنند.
وی گفت : اردک ، پرنده ای قوی در مقابل بیماری آنفلونزای پرندگان است ولی در عین حال ناقل قوی این بیماری هم محسوب می شود و اگر صاحب واحد صنعتی دارای مجوز نسبت به پرورش دهنده اردک متعرض شود ، به طور یقین بر اساس قانون دامپزشکی با این مقوله برخورد می کنیم ، چرا که قانون و مجوزی برای پرورش اردک گله ای در دولت صادر نمی شود.
رضوانی به سرد شدن هوا و گردش ویروس آنفلونزای پرندگان در این فصل اشاره کرد و گفت : دامپزشکی در صورت وجود بیماری دامی ، بدون توجه به اهمیت اشتغال و درآمد ناشی از پرورش اردک در زمین های شالیزاری ، برخورد های قانونی را انجام خواهد داد.
هم اکنون در بعضی از مزارع شالیزاری مازندران گله های اردک یکهزار تا پنج هزارتایی پرورش داده می شود.
هر قطعه جوجه اردک چهار تا 6 هزار تومان خریداری و پس از پرورش در یک دوره زمانی حدود سه ماهه بین 17 تا 20 هزار تومان فروخته می شود.

نگهداری اردک : اردک ها را می توان به روشهای مختلف متراکم در سالن های بسته نیمه باز و باز پرورش داد و نگهداری کرد . از روش های گوناگون بستر  قفس و باتری نیز برای نگهداری آمها می توان بهره جست .

در سیستم بسته و روش بستر می توان اردک های پرورشی را به نسبت زیر در واحد سطح و در سالن ها نگهداری کرد .
آموزش و روشهای پرورش و نگهداری اردک ها

 

از 1-5 روزگی 14-16 قطعه در متر مربع

از 10-6 روزگی 12-10 قطعه در متر مربع

از 20 الی 11 روزگی 10 -12 قطعه در متر مربع

از 21 -30 روزگی 8-10 قطعه در متر مربع

از 31-60 روزگی 6-8 قطعه درمتر مربع

بعد از 60 روزگی 5-7 قطعه در در متر مربع

در سنین بالا و جوجه اردک ها و نیمچه های گوشتی می توان به نسبت 5/1 برابر ارقام فوق در واحد سطح نگهداری اردک نمود.در سنین بلوغ برای 5/3-4 قطعه اردک پرورشی یک متر مربع سطح بستر پیش بینی می شود.در روش قفس یا باطری از سن 1-10 روزگی برای هر جوجه 280 سانتی متر مربع جا منظور می شود.به عبارتی 25-27 قطعه جوجه اردک 1-15 روزه در یک متر مربع .معمولا نگهداری اردک های گوشتی یا پرواری در باطری صورت می گیرد .در نگهداری داخل سالن اغلب چیر بندی انجام گرفته و سالن را به بخش های مختلفی تقسیم کرده و در هر بخش تعداد معینی اردک ریخته می شود.ارتفاع این چپر ها می تواند تا یک متر باشد.

 


 

در محوطه باز یا چراگاه ها در هر هکتار آن امکان نگهداری 10 هزار قطعه جوجه اردک وجود دارد. در این محوطه باز باید سایه بان هایی تعبیه نمود تا در مواقع لزوم اردک ها از سایه آن استفاده کنند .

سیستم نگهداری نیمه باز متداول ترین روش است.در این سیستم در مواقع سرد سال اردک ها در سالن های نیمه باز و در مواقع معتدل و گرم سال در بهار بند های همجوار سالنها نگهداری می شوند.

 

نگهداری توام اردک و ماهی

 
نگهداری اردک : پرورش اردک بهمراه ماهی

نگهداری اردک : پرورش اردک بهمراه ماهی

 

سابق بر این به هیچ وجه هم زیستی بین ماهی و اردک متصور نبود و چنین استنباط می گردید که اردک ها ماهی ها را خورده و یا از بین می برند.

در بسیاری از کشور ها نگهداری توام آنها متداول بوده که با این روش حد اکثر استفاده از کله حجم آب می گردد. اتفاقا این هم زیستی برای هر دو ضروری است چون هر کدام در تامین  غذای دیگری نقش مهمی را بازی می کنند .دیتریت ها و ماکروفیت ها که در آب به کمک ماهی تکامل و تزاید می یابند در تغذیه اردک ها مورد مصرف دارند . اردک ها نیز با دفع مدفوع در اببند ها سبب تکثیر میکرو ارگانیسم های موجود در آب شده  که به نوبه خود ماهی ها از آنها تغذیه می کنند. از طرفی مدفوع اردک ها کود مناسبی برای گیاهان آبزی خواهد بود که این گیاهان به نوبه خود دوباره غذای مفیدی هستند برای اردک ها و ماهی ها .اردک ها می توانند تا بیش از 40 درصد از غذای خود را از چنین اببند هایی تامین کنند.

یاد آوری این موضوع ضروری است که اردک ها از گیاهانی تغذیه می نمایند که اغلب ماهی ها علاقه ای به خوردن آن نشان نمی دهندنتیجتا از این لحاظ نیز مشکلی بوجود نخواهد آمد .

در نگهداری توام باید تعداد ماهی ها و اردک ها هماهنگ با سطح و عمق آببند ها باشند.در این رابطه تعداد اردک ها را 150-250 قطعه در هکتار ذکر کرده که نباید بیش از 250 قطعه در هر هکتار آببندی باشد که در آن ماهی پرورش داده می شود.در چنین آببندی متقابلا می توان 400-900 کیلو گرم ماهی از هر هکتار برداشت نمود. در کنار رودخانه ها تحت شرایط خاص می توان آببند هایی به طور مصنوعی ایجاد کرد و در آن ها به پرورش توام ماهی و اردک پرداخت .در این جایگاه بهتر است تعداد گله ها از 10000 قطعه تجاوز نکند .فاصله دو جایگاه نیز از لحاظ بهداشتی نباید کمتر از 2 کیلومتر باشد.

در آببند هایی که وزن بچه ماهی ها بیش از 50 گرم است می توان 300 جوجه اردک دو هفته ای نژاد گوشتی در هر هکتار  نگهداری کرد. وزن این اردک ها در 6 هفته به حدود 2 کیلو گرم می رسد.سطح گردش در کناره این استخر ها باید برای هر 5 قطعه اردک یک متر مربع باشد.

 

انواع ماهی هایی که با اردکها هم زیستی دارند .

اغلب این ماهی ها از انواع کپور می باشند مانند:

کپور معمولی ،نقره ای ،سر گنده،آینه ای ،آبی ،پولکی ،کاراس نقره ای،کاراس طلاییو غیره.ماهی آمور سفید نیز همزیستی مسالمت آمیزی با اردک ها در آببند ها نشان می دهد.

در آببند راکد امکان گندیدگی بسیار زیاد بوده و این امر برای ماهی ها و هم برای اردک ها زیان آور خواهد بود. آبی که جریان دارد ضمن تامین اکسیژن  کافی برای ماهی ها بیماری و مسمومیت های اردک ها را نیز کاهش می دهد.

 

ماهی کپور

 

در آببند هایی که به علت وضع خاک آب و خاک آن امکان رشد گیاهان آبزی کم است نتیجتا موجودات ریز و درشت آبزی نیز تکثیر چندانی نداشته و نمی توان ماهی و اردک را توام نگهداری نمود. این دو نوع جانور تقریبا هیچ نوع بیماری مشترک ندارند. فقط ماهی ها میزبان واسطی برای برخی از انگل ها ی رودهای اردک ها هستند.چنانچه شیوع بیماری انگلی در بین اردک ها ظاهر گرددضروری است اردک ها را تا درمان کامل از استفاده از آببند ها محروم نمود.این ممنوعیت حد اقل باید یک ماه به طول انجامد.منتها در اختلاط مجدد آنها باید اردک ها کاملا سیر باشند تا از شدت حمله آنها به ماهی های ریز کاسته گردد در صید یا شمارش ماهی ها باید از ورود اردک ها به آببند ها ممانعت به عمل آورد تا اختلالی در حین کار بوجود نیاید.

پذیرش هم زیستی از طرفنژاد های مختلف اردک  ها نیز به صورت گوناگونی تظاهر می نماید.در این رابطه بهترین نژاد ها عبارتند از پکن و خاکی کمبل.

 

تجهیزات مورد لزوم در نگهداری اردک

دانخوری ها

در داخل سالن می توان از دانخوری های دستی و نیز خودکار برای نگهداری اردک ها استفاده نمود.در سیستم نگهداری قفس یا باطری ،دانخوری ها ،سبک خاص خود را نسبت به کارخانه سازنده دارا می باشند.فرم دانخوری های دستی متنوع و اغلب از نوع ناودانی یا بشکه ای است.از یک دانخوری نوع ناودانی با ابعاد 10/1 متر طول و 25 سانتی متر پهنا و 16 سانتی متر ارتفاع 10-12 قطعه اردک بر حسب نژاد می تواند از آن استفاده نمایند. دانخوری های بشکه ای گنجایش بیشتری از دان را داشته و اغلب از چوب های فشرده و محکم ساخته می شوند.آنها را می توان در محوطه های باز نیز بکار برد.

 

دانخوری اردک

آبخوری ها

آبخوری هایی که مورد مصرف اردک ها برای نگهداری اردک ها قرار می گیرند متنوعند.آنچه که در آنها از اهمیت برخوردار است تامین آب مورد نیاز اردک ها و تمیز ماندن آنهاست چون اردک ها عادت به کثیف کردن آبخوری ها دارند.هر آبخوری دستی با ابعاد 10/1 متر طول و 25 سانتی متر پهنا و 10 سانتی متر ارتفاع برای تامین آب 40 قطعه اردک کافی خواهد بود. در سالن های بسته و سیستم قفس و باطری اغلب در آبخوری های اتوماتیک برای تامین آب استفاده می کنند.

آبخوری اردک

لانه های تخم گذاری

برای نگهداری اردک های بالغ مادر بایستی لانه های تخم گذاری پیش بینی شوند.معمولا برای هر 3 قطعه اردک یک لانه به ابعاد 40?40 منظور می کنند .لانه ها در یک طبقه مستقر و هر چند یک بار بایستی بستر آنها را تویض نمود.

 

لانه تخمگذاری اردک

جوجه اردک ها را بایستی در هفته اول زندگی گرم نمود و برای این کار می توان از مادر های مصنوعی نیز یاری طلبید.ناگفته نماند که جوجه اردک ها همانند جوجه مرغ ها نسبت به این فاکتور حساس نیستند.

 یک پرورش دهنده موفق اردک در توصیه به علاقمندان به این عرصه، تصریح می کند: حتی با سرمایه ای 20 میلیون تومانی هم می توان کار پرورش اردک را آغاز کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، یک پرورش دهنده موفق اردک در توصیه به علاقمندان به این عرصه، تصریح می کند: «حتی با سرمایه ای 20 میلیون تومانی هم می توان کار پرورش اردک را آغاز کرد. اگر اعضای یک خانواده با تامین این مقدار سرمایه کار تولید را آغاز کنند، به شرط اینکه خودشان عرق بریزند و کارگر نگیرند، همه هزینه های زندگی شان تامین و صاحب شغل می شوند.»
گوشت اردک یکی از مطلوب‌ترین انواع گوشت‌‌ها در میان ماکیان است. این گوشت منبع غنی پروتئین‌‌های با کیفیت بالا، نیاسین، فسفر، ریبوفلاوین، تیامین، آهن، روی، ویتامین ب6، ویتامین ب12، سلنیوم، فولات و منیزیم است.

چند سالی است که از تولیدکنندگان اردک در کشور به دلیل برخورداری این عرصه از ظرفیت کارآفرینی و نیز اثر مثبت مصرف آن روی سلامت عمومی، در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی با پرداخت تسهیلات حمایت به عمل می آید.

شهرستان ورامین و به ویژه منطقه جواد آباد، یکی از اصلی ترین قطب های تولید اردک است که بخش عمده نیاز کشور به گوشت اردک را تامین می کند. خبرنگار ما در همین زمینه با محسن مهابادی، مدیر یکی از موفق ترین واحد های پرورش اردک در ورامین به گفت و گو نشسته است. آقای مهابادی برای 10 نفر اشتغالزایی کرده و هر 50 روز، 120 هزار قطعه اردک 1 روزه، 15 روزه و گوشتی تولید می کند.

محسن مهابادی درباره علت تبدیل شدن منطقه جوادآباد ورامین به یکی از قطب های اصلی پرورش اردک در کشور می گوید: «تا حدود 25 سال قبل، اکثر واحدهای پرورش طیور در این منطقه به تولید مرغ بومی مشغول بودند. اما به مرور با مشخص شدن سازگاری بالای اردک با آب و هوای ورامین و نیز هزینه پایین پرورش آن، گرایش تولید کنندگان به سوی پرورش اردک سوق یافت تا اینکه امروز منطقه جواد آباد به یکی از اصلی ترین قطب های پرورش اردک تبدیل شده است».

او درباره سایر مزیت های پرورش اردک می افزاید: «وزن یک جوجه اردک حدودا 40 گرمی طی 60 روز به حدود 2500 گرم می رسد، یعنی 60 برابر می شود.به عبارت دیگر هر روز به اندازه وزن اولیه اش به وزن او اضافه می شود. هر پرنده 1500 گرمی طی سال حدود 280 تخم تولید می کند که وزن هر یک حدود 60 گرم است، یعنی در طول سال حدود 12 برابر وزنش تخم تولید می کند. به عبارت دیگر هر ماه برابر وزنش تخم تولید می کند و هر تخم نیز یک وعده غذای کامل برای انسان محسوب می شود.»

این فعال اقتصادی، بازگشت سریع سرمایه را یکی دیگر از مزیت های پرورش اردک عنوان می کند و می افزاید: «در پرورش جوجه اردک های گوشتی طی حدود 2 ماه سرمایه بر می گردد که نسبت به سایر سرمایه گذاری ها سریع تر است. راندمان لاشه اردک نسبت به وزن زنده آن حدود 75 درصد است که نسبت به سایر طیور پرورشی بالاتر است.»

محسن مهابادی مقاومت در برابر بیماری ها و بی نیازی اردک از تزریق هرگونه واکسن را که موجب کاهش تلفات و افزایش کیفیت گوشت اردک می شود، از جمله عواملی بر می شمرد که موجب افزایش رغبت پرورش دهندگان طیور به عرصه پرورش اردک شده است.

او درباره خواص گوشت اردک، خاطرنشان می کند: «در طب سنتی، اعتقاد بر این است که گوشت اردک،‌ گرم‌ترین گوشت در میان گوشت طیور اهلی است و ارزش غذایی آن بالاست. البته گوشت اردک، اندکی دیرهضم است. بال اردک برای افراد لاغر خاصیت چاق‌کنندگی دارد. مصرف این نوع گوشت، تقویت کلیه‌ها و افزایش قوای جنسی را به دنبال دارد. اگر سیستم گوارشی بدن‌ قدرت هضم بالا و خوبی داشته باشد، ‌این گوشت جزو بهترین‌ خوراکی ها برای تقویت قوای جنسی است.»

این تولید کننده موفق می افزاید: «جگر، بال و بازوهای اردک، خون ساز هستند و باعث کاهش تنگی‌نفس و تپش‌قلب می‌شود. خوردن پیه اردک برای تقویت کلیه‌ها،‌ درمان سرفه، خشکی سینه،‌ سوزش معده و خشونت صدا بسیار مفید است. مصرف تخم‌ این پرنده هم برای رفع لاغری و تنگی سینه یا برای افرادی که به هر دلیلی دچار خونریزی هستند، توصیه می‌شود. خوب است که تخم اردک را با پیه خود آن سرخ و مصرف شود چون فایده بیشتری خواهد داشت. سرکه،‌ زنجبیل، سکنجبین، کرفس،‌ گشنیز،‌ دارچین و آویشن جزو مصلح‌های گوشت اردک محسوب می‌شوند. پر کردن شکم اردک با ادویه‌ها و سبزی‌هایی که نام بردیم و پختن آن با روغن زیتون، بسیار خوب است و عوارض ناشی از مصرف آن را به حداقل ممکن می‌رساند.»

محسن مهابادی مهمترین چالش پرورش اردک در ایران را تصور غلط مردم درباره غذای آن می داند. او می گوید: «بسیاری از مردم به اشتباه تصور می کنند اردک از لجن تغذیه می کند و به همین خاطر از مصرف آن خودداری می کنند. این در حالی است که غذای اردک در واحدهای تولیدی همان غذای مرغ است و تصور مردم کاملا اشتباه است. اتفاقا اردک به دلیل پیوند زیستگاهش با آّب و رشد کردن در فضای باز و غیر سرپوشیده، گوشت لذیذتر و با کیفیت تری نسبت به مرغ دارد. این تصور غلط مردم، میزان مصرف اردک در کشور را محدود کرده است و رسانه ها باید آن را اصلاح کنند.»

او درباره بازار فروش اردک در کشور، اظهار می کند: «اردک در حال حاضر بازار مناسبی دارد. مردم ساکن در استان های شمالی اصلی ترین مشتریان اردک در کشور هستند و گوشت اردک را به خاطر گرم بودن آن می پسندند. به تازگی بحث صادرات اردک به عراق و روسیه نیز پیش آمده که در صورت تحقق فرصت بسیار مناسبی است. در حال حاضر هر اردکِ دو کیلویی به قیمت حدود 11 هزار تومان در بازار به فروش می رسد که حدود 30 درصد آن سود خالص است.»

محسن مهابادی با دریافت وام 30 میلیون تومانی از بسیج سازندگی توانسته به تقویت زیر ساخت های واحد تولیدی اش بپردازد. او واحد تولید اردکش را به همراه پدر و دو برادرش به صورت خانوادگی اداره می کند. آقای مهابادی درباره اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید، خاطرنشان می کند: «حمایت از تولید باید در عمل صورت بگیرد. تا امروز به همایش های زیادی درباره اقتصاد مقاومتی دعوت شده ایم اما نمی دانم فایده شان چیست؟ حمایت از تولید در اختصاص تسهیلات ارزان قیمت و کوتاه کردن دست واسطه ها و دلال ها معنی پیدا می کند.»

این پرورش دهنده موفق اردک در توصیه به علاقمندان به این عرصه، تصریح می کند: «حتی با سرمایه ای 20 میلیون تومانی هم می توان کار پرورش اردک را آغاز کرد. اگر اعضای یک خانواده با تامین این مقدار سرمایه کار تولید را آغاز کنند، به شرط اینکه خودشان عرق بریزند و کارگر نگیرند، همه هزینه های زندگی شان تامین می شود و صاحب شغل می شوند.»

جیره غذایی اردک یکروزه ذرت 520 گندم 100 سویا 310 صدف 6 پودر استخوان 12?5 مکمل 7 نمک 2 متیونین 1?5 لیزین 1 سبوس 40 جمع 1000 کیلو

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران ساری با اشاره به اینکه در میان انواع رشته های مرتبط با صنعت پرورش طیور در کشور،پرورش اردک بدلیل عدم وجود اطلاعات مدون و دقیق،ناشناخته مانده است گفت:گوشت اردک به عنوان یکی از منابع پروتئین حیوانی استکه می تواند یک فاکتور مهم برای رفع نیاز غذائی جامعه انسانی باشد.

عطایی نژاد با بیان اینکه پرورش اردک و تولید گوشت این پرنده در مازندران دارای مزایای زیادی است،افزود:شرایط آب و هوائی مناسب،وجود امکانات بالقوه از جمله شالیزارها،رودخانه ها،برکه ها،آب بندانها و استخرهای پرورش ماهی،باغات میوه و مرکبات از مواردی بوده که هزینه تمام شده پرورش اردک را پایین آورده و مقرون به صرفه است.

البته پنج سالیه که پرورش اردک به صورت صنعتی و نیمه صنعتی در شهرهای ساری،بابلسر،بابل،جویبار و آمل آغاز شده است برای همین به سراغ آقای هادیان و دوستش که از اهالی روستای عباس علی کش ساری هستند رفتم که بعد از عوض کردن چند شغل و موفق نبودن در مرغداری از شکست نترسیدند و شروع به پرورش اردک در کنار پرورش ماهی در آب بندان کردند.

آقای هادیان درگفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران ساری گفت:از 300 قطعه اردک شروع کردم و حالا هم بسته به فصل هزار تا 2هزار قطعه اردک هم پرورش می دهیم

کارشناس اقتصادی جهاد کشاورزی مازندران نیز گفت:اردک حیوانی کم توقع و مقاوم به بعضی از بیماریها است

مهدی زاده افزود:اردک حیوانی آب دوست و در شرایط رطوبتی به راحتی پرورش داده می شود

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی گفت:بیش از 8هزار قطعه اردک در مازندران پرورش داده می شود که بیش از 550 تن گوشت تولید میکند

عطایی نژاد ارزش ریالی این گوشت تولیدی را 8 میلیارد تومان اعلام کرد و افزود:این محصول در بازارهای آمل و تهران به فروش می رسد

آقای هادیان درباره ویژگی های پرورش اردک در مازندران گفت:هزینه پرورش اردک در مازندران نصف پرورش مرغ است و فقط 35 روز اول خوراک اردک حدود هزار و 800 تومان است که بعد آن هزینه پایین می آید

کارشناس اقتصادی جهاد کشاورزی مازندران گفت:هزینه تمام شده یک کیلو اردک بین پنج تا 5هزار و500 تومان متغییر است

مهدی زاده افزود:کیفیت و کم هزینه بودن پرورش اردک در مقایسه با مرغ، اجاره نکردن مکان پرورش و بعد نداشتن کارگر عاملی برای افزایش تولید شده است

تقیان یکی دیگر از پرورش دهندگان اردک در روستای مرزرود ساری هم گفت:چرا جوجه اردک یا گله مادر در استان پرورش داده نمی شود

معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی مازندران گفت:صنعت مرغداری در استان جزء الویت های استان است و اردک مقاوم به بعضی از بیماریهاست و می تواند بیماری را در خودش حمل کند بنابراین توجه بیش از حد به این صنعت ممکن است صنعت طیور استان مضر باشد

عطایی نژاد افزود:طبق دستور العمل وزارت جهاد کشاورزی در سال 93 به علت اشباع رسیدن صنعت طیور در کشور محدویتی در زمینه صدور مجوز در پرورش اردک وجود ندارد و از پرورش دهندگان حمایت می شود

آقای هادیان پرورش دهند اردک گفت:هم اکنون علاوه بر پرورش اردک به باغبانی و تولید مرکبات مشغول است.

وی می گوید روزانه کمتر از دو ساعت برای اردک ها و 5 ساعت برای باغبانی زمان می گذارد.

230هزار هکتار اراضی شالیزاری،85 هزار هکتار باغ مرکبات،50 هزار هکتار اراضی دانه روغنی،8هزارهکتارآب بندان های دشت و هزار و 200هکتار استخر پرورش ماهی امکانات بالقوه مازندرانه که با نگاه و برنامه ریزی ویژه مسولان استانی وشناسایی بازارهای داخل و خارجی می توان مازندران را به قطب صنعت پرورش اردک در کشور تبدیل کرد.

پرورش اردک یکی از رشته های پرورش طیور می باشد که اگر چه امروزه در برخی از کشور ها توسعه و رشد چشم گیری داشته و به صورت صنعتی انجام می شود ,اما در ایران با آنکه  سابقه تاریخی از دوره ماد ها و هخامنشیان و شاید هم پیشاز آن وجود داشته اما امروزه بسیار ضعیف و کم کار شده استو بیشتر به صورت سنتی در برخی از روستا ها به ویژه در روستا های نواحی شمالی کشور به صورت محدود پرورش داده می شوند.پرورش اردک به مراتب از پرورش مرغ آسانتر بوده و در عین حال گوشت این پرنده نیز بسیار لذیذ بوده و نسبت به پرندگانی همچون مزغ و بوقلمون در برابر بیماری ها مقاوم تر می باشد.
 شناخت اردک:
اردکها از نظر علمی جزء شاخه طناب داران و رده پرندگان و راسته غاز سانان و خانواده مرغابی سانان  می باشد. بدن این پرنده  کشیده و کوتاه بوده و دارای نوک پهنی است . دمای بدن آن 40.7 درجه سانتی گراد وتعداد ضربان قلب آن 312  بار در دقیقه و تعداد تنفس 16 تا 28 بار در دقیقه می باشد.در زیر پوست بدن یک لایه چربی وجود دارد که به عنوان عایق حرارتی عمل میکند پر ها سر تا سر بدن اردک را می پوشانند .از ویژگی مهم این پر ها آن است که حالت روغنی دارند که سبب می شود آب و روطوبت به پوست بدن نرسد.دم اردک دارای 20 تا 24 پر می باشد .پاها کوتاه و دارای 3 انگشت مب باشد و این انگشتان به وسیله پرده هایی به هم وصل هستند.

نژاد های اردک:

نژاد های اردک در جهان بسیار متنوع و زیاد هستند . بیشتر نژاد های اهلی از نژاد های وحشی منشاء گرفته اند اما انسانها با سلکسیون و انتخاب صفتهای برتر همانند میزان رشد و تعداد تخم به اهلی کردن اردک پرداخته است .از انجا که هدف ما پرورش اردک اهلی که از نظر اقتصادی به صرفه بوده , می باشد از این رو به نژاد های اردک وحشی  نمی پردازیم.

اردکهای اهلی را به سه گروه میتوان تقسیم کرد:

1)اردک گوشتی       2)اردک تخمی       3)اردک زینتی

از انجایی که صنعت پرورش اردک در ایران چندان پیشرفته نیست و بیشتر در روستاها و به ویژه در شمال ایران آنهم به جهت موقعیت خاص جغرافیایی آن توسط روستاییان  به صورت محدود وسنتی پرورش داده می شود از این رو نژاد های اردک زینتی در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است, این در حالی است که در برخی از کشورهای اروپایی و امریکا نژاد اردک  گوشتی را با سلکسیون و انتخاب صفتهای برتر در 7 هفتگی به وزنی در حدود 3 کیلوگرم می رسانند.

اردکهای گوشتی:

نژاد سفید پکینی ( white  pekin ):

منشاءاین نژاد همانطور که از نامش پیداست از کشور چین و شهر پکن است .این نژاد از نظر تولید گوشت یکی از مناسب ترین نژاد ها می باشد به طوری که در 8 هفتگی به وژنی در حدود 3  کیلو گرم می رسد . در بیشتر مزارع پرورش اردک امریکا از این نژاد استفاده می شود .

این نژاد دارای پرهایی کاملا  سفید و یک دست است. نوک به رنگ زرد متمایل به نارنجی و پاها زرد مایل به قرمز بوده و رنگ پوست بدنش زرد می باشد.نرها در سن بلوغ حدود 4 کیلوگرم و ماده ها  حدود  3.5  کیلو گرم وزن دارند . تولید تخم در این نژاد در حدود 150 عدد در سال می باشد .اما مادر خوبی برای جوجه کشی طبیعی نیست.همچنین بایستی یاد آور شد که حدود 20% وزن قابل استفاده این نژاد از چربی تشکیل شده که این مسئله برای مصرف کننده چندان خوشایند نیست , از این رو بهترین سن کشتار این  اردک 8 تا 12 هفتگی می باشد.

نژاد مسکوی( Moscovy   or Barbari ):

منشا این نژاد از کشور امریکا و همچنین قاره امریکای جنوبی همچون برزیل و پاراگوئه است . اگر چه گوشت لذیذی دارد اما از نظر تولید تخم چندان جالب نیست.وزن نر  این نزاد در سن 16 تا 20 هفتگی حدود 4.5 تا 5.5 کیلوگرم و ورن ماده ها حدود 3.25 کیلو گرم است .

دارای واریته های مختلفی همچون سیاه , سفید و برنزی بوده که واریته برنزی کمیاب است.رنگ ساق پا در این نژاد تیره و گاهی زرد رنگ می باشد . بر روی سر وتا حدودی بر روی منقار این نژاد یک زائده گوشتی قرمز رنگی وجود دارد .رنگ پوست آن سفید می باشد. این نژاد به مراتب مادر بهتری برای جوجه کشی طبیعی نسبت به سایر نژاد های اردک می باشد.

نژاد ایلسبوری ( Aylesbury ):

منشائ این نژاد  از منطقه ایی به همین نام در کشور انگلستان می باشد . رنگ پر و پوست این نژاد در هر دو جنس نر و ماده سفید است . پاها به رنگ زرد مایل به نارنجی است .مزن نر بالغ این نژاد به حدود 4 کیلو گرم و ماده بالغ به حدود 3.5 کیلو گرم می رسد .به طور عموم در سن 8 هفتگی می توان آن را روانه بازار کرد . تولید تخم در این نژاد در حدود 100 عدد در سال می باشد. اما مادر خوبی برای جوجه کشی طبیعی نمی باشد.

اردکهای تخمگذار:

نژاد خاکی کمپل  (Khaki  Kampell ) :

این نژاد از آمیزش دو نژاد روئن (نژاد گوشتی – تخمی)  و نژاد دونده هندی (تخمگذار ) به وجود آمده است. یکی از بهترین نژاد های اردک تخمگذار است.تولید تخم در این نژاد در حدود 250 تخم در سال می باشد که تخم آن نیز نسبت به تخم سایر اردکهای تخمگذار بزرگتر است. رنگ پر بر روی گردن و سر و بال و تا حدودی پشت این نژاد برنزه متمایل به سبز است و بقیه پرها ی بدنش به رنگ خاکی است.

نژاد دونده هندی ( Indian  runner):

 این نژاد از آسیا (نواحی هندوستان و آسیای جنوب شرقی و بخشهایی از چین ) است.نژاد دونده هندی همانند نژاد خاکی کمپ بل نژاد بسیار خوبی برای تولید تخم می باشد اما از نظر گوشت نسبت به نژاد هایی همچون مسکوی یا پکینی چندان قابل توجه نمی باشد.

دارای سه واریته به نامهای وایت پنسیلد  , ( White  penciled ) فاون( Fawn)  , سفید(White  )می باشد. بدن اردک دونده هندی  _ بر خلاف سایر نژادها که نسبت به سطح زمین تقریبا افقی هستند _ تا حدودی عمود بر سطح زمین می باشند . رنگ پوست زرد و نوک پا های قرمز مایل به نارنجی دارند . تعداد تخم در این نژاد 200 تا 300 تخم در سال بوده و تخم آن اگرچه درشت  است اما به درشتی تخم های نژاد خاکی کمپ بل نیست.

نژاد های زینتی:

این گونه نژادها در ایران چندان جنبه اقتصادی ندارند و کشاورزان محلی نیز کمتر به پرورش آنها می پردازند.اما به هر روی این نژادها بسیار زیبا بوده و از این دیدگاه قابل ملاحضه و توجه هستند.

برخی از این نژادها عبارتند از نژاد کاکل دار سفید , نژاد اردک تاج دار, اردک کاکل دار سیاه  و.....  .این نژادها اصولا دارای وزن کمتری هستند و همچنین تعداد تخم سالیانه آنها کم و ناچیز است, از این رو از نظر اقتصادی چندان به صرفه نیست.

پرورش:

جمع اوری و نگهداری از تخم اردک:

در جوامع روستایی ابران چندان به چگونگی جمع آوری و نگهداری تخمها توجهی نمی کنند که این مسئله باعث کاهش باروری تخم ها می شود . بیشتر اردکها معمولا در شبها و ساعت اولیه صبح تخمگذاری می کنند .تخم ها بایستی هر روز جمع آوری شوند . پس از جمع آوری ,تخم ها را تمیز و ضد عفونی کرده تا از میزان بار میکروبی بر روی پوسته تخم کاهش یابد. این کار برای جلوگیری از آلودگی تخم ها ضروری می باشد. برای ضد عفونی کردن تخم روشهای متفاوتی بیان شده است  اما هیچ یک از این روشها ,نمی تواند روش کاملا مطمئنی برای پاک کردن آلودگی تخم ها باشد. عده ایی معتقدند که تخم ها را باید  با مواد ضد عفونی کننده شست. مسئله ایی که برای این روش وجود دارد اینست که با شستن تخم لایه کوتیکولی که بر روی تخم قرار دارد از میان می رود .لایه کوتیکولی یک لایه محافظ بر روی پوسته در جلوگیر ی از ورود باکتری ها  و ویروسها و قارچها  به درون تخم است. روشی دیگر برای ضد عفونی تخم اینست که : آلودگی ها یی همچون آلودگی های بستر و مدفوع که به تخمها  چسبیده اند را با یک پارچه و یاسمباده بسیار نرم به آهستگی پاک کرده و سپس تخم ها را درون اتاق گاز قرار می دهند و با استفاده از گاز فرمالین آن را ضد عفونی می کنند. اگرچه این روش  کامل و دقیقی  نیست اما به مراتب از روش اول بهتر است.مدت زمانی که تخم ها در اتاق گاز دهی قرار می گیرند در حدود 20 دقیقه می باشد.

بهتر است تخم ها را خیلی زود و بدون انبار کردن برای جوجه کشی استفاده کرد.اما این کار در عمل امکان پذیر نمی باشد.از این رو پس از ضد عفونی کردن در سردخانه  انبار کرد. دمای سرد خانه بین 12 تا 15  درجه سانتی گراد می باشد. [دمای یخچال( 4 درجه )برای این کار مناسب نیست] .در صورتی که کمتر از 3 روز در سردخانه  انبار می شوند نیازی به چرخش تخم ها نیست اما اگر بیشتر از این باشد باید حداقل روزی یک بار تخم ها چرخانده شوند .لازم به یاد آوریست  که تخم ها را باید با زاویه 45 درجه از خط عمود بر سطح زمین در سردخانه نگهداری  کرد. تلاش شود تا تخم ها بیش از یک هفته در انبار نگهداری نشوند چرا که پس از این مدت باروری تخمها کاهش میابد .کاهش رطوبت هوای انبار نیز باعث کاهش درصد جوجه آوری می شود .همچنین تهویه هوا با جریان آرام باد مفید می باشد.

جوجه کشی:

به دو روش جوجه کشی انجام می گیرد .    1)جوجه کشی طبیعی            2) دستگاه جوجه کشی

جوجه کشی طبیعی :

این روش بیشتر در روستاها و مزارع پرورش کوچک انجام می شود که در این روش از پرندگانی همچون اردک و یا مرغ کرچ ویا بوقلمون برای جوجه کشی استفاده می شود .بسته به چثه پرنده 10 تا 15 تخم  در زیر هر پرنده قرار می گیرد. البته اردکها اضولا مادرانی خوب برای جوجه در آوری نیستند و گاهی ممکن است از روی تخم بلند شوند وحاضر به خوابیدن روی تخم نباشند .برای همین بهتر است از مرغ کرچ استفاده کرد.

 دستگاه جوجه کشی :

این شیوه بیشتر در مزارع بزرگ انجام می شود .اگرچه در ایران مزارعه هایی به بزرگی آنچه که در برخی کشورها هست وجود ندارد اما کسانی هستند هستند کسانی که به تولید جوجه اردک با ماشین جوجه کشی بپردازند.

طول مدت جوجه کشی در همه اردکها 28 روز است اما تنها در اردک مسکوی 32 تا 35 روز است. در جوجه کشی با دستگاه  4 فاکتور بسیار مهم است: دما , رطوبت , تهویه ,  چرخش.

دما در دستگاههای جوجه کشی بزرگ برای تخم اردک در ستر 37.5 تا38 درجه سانتیگراد و در هچر 33 درجه سانتیگراد است , اما برای دستگاه های کوچک دما در هفته اول , دوم , سوم وچهارم به ترتیب ;  38 *  38.5*    39  * 39.5 درجه سانتیگراد می باشد. اگر این تغیرات امکان پذیر نباشد بایستی دما را در 38.8 درجه سانتیگراد تنظیم نمود .

رطوبت در دستگاه جوجه کشی برای اردک به مراتب بیشتر از رطوبت مورد نیاز برای تخم مرغ می باشد همچنین رطوبت هچر بایستی  بیشتر از ستر باشد. تخم اردک در ستر روزانه باید 4 بار چرخانده شوند , اما در هچر نیازی به چرخاندن نیست اما بایستی حتما رطوبت را افزایش داد.

در روز 4 تا 5 جوجه کشی با انجام عمل کندلینگ می توان تخم های غیر بارور وتخم های دارای جنین مرده را مشخص و از دستگاه خارج نمود. در این زمان تخم سالم به صورت لکه ایی سیاه در بالای تخم و نزدیک اتاقک هوا  که دارای انشعابات و رشته های عروقی می باشد قابل تشخیص است . در صورتی که جنین در این زمان به غشاء پوسته چسبیده باشد  و انشعابات و رشته های عروقی وجود نداشته باشند نشان دهنده مرگ جنین می باشد  , همچنین اگر در هنگام کندلینک تخم در برابر نور به صورت روشن و بدون هیچ گونه لکه ایی باشد  تخم بدون نطفه  وغیر بارور می باشد.

همچنین تخم های ترک دار , بد شکل , بسیار بزرگ  وبسیار کوچک را به هیچ وجه در جوجه کشی نبایستی استفاده شود.
توجه:جوجه کشی از تخم پرندگان (مرغ, اردک , بوقلمون , ....) در یک دستگاه جوجه کشی به صورت مخلوط و با هم به شدت خودداری نمایید چرا که شرایط جوجه کشی این پرندگان با هم متفاوت می باشد.