اردک......................................................................................................
اردکها از نظر علمی جزء شاخه طناب داران و رده پرندگان و راسته غاز سانان و خانواده مرغابی سانان می باشد. بدن این پرنده کشیده و کوتاه بوده و دارای نوک پهنی است . دمای بدن آن 40.7 درجه سانتی گراد وتعداد ضربان قلب آن 312 بار در دقیقه و تعداد تنفس 16 تا 28 بار در دقیقه می باشد.در زیر پوست بدن یک لایه چربی وجود دارد که به عنوان عایق حرارتی عمل میکند پر ها سر تا سر بدن اردک را می پوشانند .از ویژگی مهم این پر ها آن است که حالت روغنی دارند که سبب می شود آب و روطوبت به پوست بدن نرسد.دم اردک دارای 20 تا 24 پر می باشد .پاها کوتاه و دارای 3 انگشت مب باشد و این انگشتان به وسیله پرده هایی به هم وصل هستند. تخم گذاری در اردکها به عوامل مختلفی از جمله خصوصیات ژنتیکی و جنس یا گونه آنها وابسته است. اما شرایط مدیریتی خوب، ما را به سوی بدست آوردن با کیفیت ترین تخم و گوشت سوق می دهد.
اردکها به دلیل اینکه بیشتر ساعات روز را در استخر سپری می کنند نیاز به داشتن پناهگاههای خیلی پیشرفته ندارند. پناهگاهها از بامبو یا دیگر مواد ارزان قیمت که در محل یا سواحل خاکریز استخر یا حتی سطح استخر موجود باشند، ساخته می شوند. پناهگاه باید دارای قدرت تهویه خوب باشد و طوری طراحی شود که موجود باشند، ساخته می شوند. پناهگاه باید دارای قدرت تهویه خوب باشد و طوری طراحی شود که هنگام شسته شدن مواد درونشان به داخل استخر زهکشی شود. تقریبا 30 اردک جهت کود دهی 1000 متر مربع استخر کافی می باشد. این تعداد پناهگاهی با سطح 13 – 14 متر مربع نیاز دارند. بچه اردکهای 3 تا 4 ماهه بعد از انجام مراقبت های حفاظتی در برابر بیماریهای همه گیر، در استخر رها سازی می شوند.اردکها می توانند غذای طبیعی را در استخر بیابند. بنابراین به میزان اندکی غذای مکمل که شامل دفعیات خانگی از جمله ضایعات مرغ، پوسته برنج، برنج خرد شده و پوسته حبوبات می شود، نیاز دارند. غذای تنظیم شده ممکن است به میزان 50 گرم به ازای هر اردک در هر روز خریداری و داده شود.
از دادن غذاهای قارچ زده یا غذاهایی که برای مدت طولانی نگهدای شده اند به علت مسمومیت باید خودداری شود. اردکها از 24 هفتگی(تقریباً 6 ماهگی) شروع به تخم گذاری می کنند. جعبه ای از جنس حصیر مخصوص تخم گذاری در پناهگاه اردکها قرار داده شود. مراعات اصول بهداشتی و سلامتی به صورت مناسب و کافی جهت حفظ سلامتی اردکها بسیار مهم می باشد. یک پرنده بیمار به راحتی با علائمی از جمله بی قراری، عدم درخشندگی چشمها و خروج آب از بینی و چشمها تشخیص داده می شود. پرنده بیمار باید به سرعت از مابقی جدا شده و تحت درمان قرار گیرد.
تخم ها باید هر روز صبح جمع آوری شوند (اردکها فقط در شب تخم می گذارند). اردکها به مدت 2 سال تخم می گذارند و بعد از این مدت باید از مجموعه خارج شوند.
اردک پرندهای با بدن کشیده و پاهای کوتاه است که باعث میشود بدنش نزدیکِ زمین قرار گیرد. اردک از پرندگان نوکپهنی است که در جانورشناسی به آنها لاملیورستر Lamelliorostere میگویند. درازا و حجم بال اردک نسبت به سایر طیور متوسط است و اردک اهلی بدین دلیل به خوبی نمیتواند پرواز کند. حرارت طبیعی بدن اردک 7/40 درجهی سانتیگراد و تعداد نبض آن به طور متوسط 312 دفعه در دقیقه و تعداد تنفسش 16 – 28 بار در دقیقه است. سرِ بزرگ و قطر منقار آن در بالا و پایین کم است. بدین ترتیب، از اتصال منقار به یکدیگر برجستگی خاصی از نیمرخ در آنها دیده نمیشود. حجم منقار در اردکها نسبت به سایر طیور و بهخصوص غاز زیادتر است و سطح بیشتری را نسبت به سر و جثّهی حیوان اشغال میکند. منقار در محل اتصال به سر نازکتر از قسمت آزاد است؛ ازاینرو تقریباًً به صورت یک بیلچه درآمدهاست. منقار از غشایی صاف و هموار پوشیده شدهاست که لبه آن از یک قسمت شاخی پوشیده میشود. زبان در اردک قوی و عضلانی است و غدد چشائی فراوانی دارد که بهوسیلهی آنها میتواند تا اندازهای طعم مواد غذائی را حس کند. گردن اردک کوتاه و قطر آن متوسط است. پرها تمام بدن اردکها را پوشانده و غشای ضخیمی را در روی پوست تشکیل میدهد. این پرها بهخوبی روغنیاند و این امر مانع از رسیدن آب و رطوبت به بدن آن میشود.
جایگاه اردک ...............................................................................................................................................................................................
اردک از حیواناتی به شمار میرود که علاقه زیادی به آب دارد وبسیاری گمان میکنند که زندگی در خشکی برای حیوان با لذت ورضایت همراه نیست . ولی باید دانست که برخلاف تصور ، تجربه نشان دادهاست که اردک خیلی زود به تغییر محیط ووضع موجود عادت کرده وبه آسانی قادر است کمبود آب ودریاچه وامثال آن را با مراتع وعلف زارهای سبز وخرم جبران نموده وحتی پرورش به طریقه بسته را به نحوی که در مویر سایر طیور اهلی جریان دارد به آسانی وخوبی تحمل نماید . در مورد ساختمان جایگاه ولانه اردکها شرایط واصولی که برای مرغداریها باید در نظر گرفته شود عیناً جهت لانههای اردک قابل اجرا میباشد ، منتهی باید در نظر داشت ، چون اردکها عادت دارند تمام مدت شب وروز را در هوای آزاد زندگی کنند ودائماً در حال حرکت وفعالیت باشند لذا باید سعی شود تا حد امکان محوطههای محصور ووسیع وبزرگی را در جلوی هر لانه برای اردکها اختصاص داد که حیوانات بتوانند در مواقع لزوم از جایگاههای خود خارج شده ودر آن قسمت به جستوخیز بپردازند.
تغذیه اردک ...................................................................................................................................................................................................
برخلاف سایر انواع طیور اهلی، جوجه اردکها از همان ساعات اولیهی خروج از تخم، علاقهی عجیبی به خوردن غذا از خود نشان میدهند و معمولاٌ در چنین هنگامی بهتر است از خوراکهایی که در آب وجود دارد یا مواد غذایی که منشأ حیوانی دارند برای تغذیهی جوجه استفاده شود. ولی چنانچه این کار مقدور نباشد میتوان روزی پنج الی شش بار مقداری آرد سبوس وپودر شیر وآرد مواد علوفهای را به صورت خمیر درآورده ودراختیار جوجهها قرار داد . تجربه نشان دادهاست که ترکیبات مزبور که البته میتوان اجزای آن را با مواد غذایی وعلوفه ودانههای دیگر تعویض نمود ، غذای کامل وخوبی برای اردکها به شمار میرود وبخصوص در رشد ونمو جوجه ها تاثیر زیادی دارد .رشد جوجه اردک نسبت به سایر طیور اهلی کم وبیش سریع تر است واگر غذا به میزان کافی ومتعادل در اختیار حیوان گذاشته شود ، حیوان رشد عجیبی خواهد کرد . تغذیه حیوان از دو هفتگی به بعد تدریجاً کم شده ودر سن سه تا چهار هفتگی تعداد دفعات غذا به دو بار در روز تقلیل مییابد .
نژاد های اردک.........................................................................................................................................................................................
نژاد های اردک در جهان بسیار متنوع و زیاد هستند . بیشتر نژاد های اهلی از نژاد های وحشی منشاء گرفته اند اما انسانها با سلکسیون و انتخاب صفتهای برتر همانند میزان رشد و تعداد تخم به اهلی کردن اردک پرداخته است .از انجا که هدف ما پرورش اردک اهلی که از نظر اقتصادی به صرفه بوده , می باشد از این رو به نژاد های اردک وحشی نمی پردازیم.
اردکهای اهلی را به سه گروه میتوان تقسیم کرد:
1)اردک گوشتی 2)اردک تخمی 3)اردک زینتی
از انجایی که صنعت پرورش اردک در ایران چندان پیشرفته نیست و بیشتر در روستاها و به ویژه در شمال ایران آنهم به جهت موقعیت خاص جغرافیایی آن توسط روستاییان به صورت محدود وسنتی پرورش داده می شود از این رو نژاد های اردک زینتی در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است, این در حالی است که در برخی از کشورهای اروپایی و امریکا نژاد اردک گوشتی را با سلکسیون و انتخاب صفتهای برتر در 7 هفتگی به وزنی در حدود 3 کیلوگرم می رسانند.
اردکهای گوشتی:
نژاد سفید پکینی ( white pekin ):
منشاءاین نژاد همانطور که از نامش پیداست از کشور چین و شهر پکن است .این نژاد از نظر تولید گوشت یکی از مناسب ترین نژاد ها می باشد به طوری که در 8 هفتگی به وژنی در حدود 3 کیلو گرم می رسد . در بیشتر مزارع پرورش اردک امریکا از این نژاد استفاده می شود این نژاد دارای پرهایی کاملا سفید و یک دست است. نوک به رنگ زرد متمایل به نارنجی و پاها زرد مایل به قرمز بوده و رنگ پوست بدنش زرد می باشد.نرها در سن بلوغ حدود 4 کیلوگرم و ماده ها حدود 3.5 کیلو گرم وزن دارند . تولید تخم در این نژاد در حدود 150 عدد در سال می باشد .اما مادر خوبی برای جوجه کشی طبیعی نیست.همچنین بایستی یاد آور شد که حدود 20% وزن قابل استفاده این نژاد از چربی تشکیل شده که این مسئله برای مصرف کننده چندان خوشایند نیست , از این رو بهترین سن کشتار این اردک 8 تا 12 هفتگی می باشد.
1 . نژاد پکین Peckin : منشأ این نژاد کشور چین است و اولین بار در سال 1873 به عنوان یک نژاد مشخص معرفی شدهاست و درحال حاضر بیشتر مزارع پرورش اردک گوشتی در آمریکا از این نژاد استفاده میکنند . وزن اردک نر بالغ در حدود 4 تا 5/4 کیلوگرم واردک ماده بالغ 6/3 تا 4 کیلوگرم است . این نژاد تخمگذار خوبی نیز هست به طوری که سالیانه بین 150 تا 180 عدد تخم میگذارد ووزن هر یک عدد تخم آن در حدود 85 گرم بوده ورنگ پوسته آن سفید کرمی ویا سبز فام است . این نژاد دارای بدنی کشیده وسینهای پهن بوده ورنگ آن سفید کرمی ورنگ پوست آن زرد ورنگ منقار وپاها پرتقالی است. وجه تمایز اردک نر از ماده ، وجود دو پر کوچک تابیده در منتهای الیه دم است . امتداد بدن از شانه به طرف پشت ، شیب دار بوده ودر حقیقت قسمت انتهایی بدن ودم نزدیک زمین قرار گرفتهاست . این طرز ساختمان بدن وهمچنین طرز راه رفتن ،پرنده را شبیه به پنگوئنها میسازد . طرز ساختمان بدن سبب شدهاست که حیوان نتواند به آسانی بر روی زمین جفتگیری کند از این رو برای جفتگیری باید در آب برود.. بهترین سن برای عرضه در بازار سن 8 تا 12 هفتگی است ودر این سن وزن اردک بین 2 تا 3 کیلوگرم خواهد بود ، وپس از آن بتدریج از کیفیت گوشت کاسته میشود . این نژاد آرام بوده وشرایط محیطی را بخوبی تحمل میکند ودر مقایسه با سایر نژادها از بال کوچک تری برخوردار است وزیباتر به نظر میرسد . اردک ماده آن علاقه چندانی به خوابیدن بر روی تخم ندارد .
نژاد مسکوی( Moscovy or Barbari ):
منشا این نژاد از کشور امریکا و همچنین قاره امریکای جنوبی همچون برزیل و پاراگوئه است . اگر چه گوشت لذیذی دارد اما از نظر تولید تخم چندان جالب نیست.وزن نر این نزاد در سن 16 تا 20 هفتگی( تقریباً 4 ماهگی ) حدود 4.5 تا 5.5 کیلوگرم و ورن ماده ها حدود 3.25 کیلو گرم است. دارای واریته های مختلفی همچون سیاه , سفید و برنزی بوده که واریته برنزی کمیاب است.رنگ ساق پا در این نژاد تیره و گاهی زرد رنگ می باشد . بر روی سر وتا حدودی بر روی منقار این نژاد یک زائده گوشتی قرمز رنگی وجود دارد .رنگ پوست آن سفید می باشد. این نژاد به مراتب مادر بهتری برای جوجه کشی طبیعی نسبت به سایر نژاد های اردک می باشد.
نژاد ایلسبوری ( Aylesbury ):
منشائ این نژاد از منطقه ایی به همین نام در کشور انگلستان می باشد . رنگ پر و پوست این نژاد در هر دو جنس نر و ماده سفید است . پاها به رنگ زرد مایل به نارنجی است .مزن نر بالغ این نژاد به حدود 4 کیلو گرم و ماده بالغ به حدود 3.5 کیلو گرم می رسد .به طور عموم در سن 8 هفتگی می توان آن را روانه بازار کرد . تولید تخم در این نژاد در حدود 100 عدد در سال می باشد. اما مادر خوبی برای جوجه کشی طبیعی نمی باشد.
3 . نژاد ایلسبوری Aylesbury: اردکی تنبل وسنگین وزن از اردکهای نژاد گوشتی است که منشا آن دره ایلسبوری در حومه شهر لندن در انگلیس است ، ووزن اردک نر آن در حدود 5/4 کیلوگرم ووزن اردک ماده در حدود 4 کیلوگرم است . این نژاد برای تولید گوشت مناسب است . اردک ایلسبوری منقاری بلند ، راست وبه رنگ سفید صورتی فام ، وپاهای پرتقالی رنگ دارد و برخلاف رنگ پوست سایر نژادهای اردک که معمولاً زرد است رنگ پوست اردک ایلسبوری سفید است . میزان تولید تخم آن سالیانه در حدود یکصد عدد تخم است .
اردکهای تخمگذار:
نژاد خاکی کمپل (Khaki Kampell ) :
این نژاد از آمیزش دو نژاد روئن (نژاد گوشتی – تخمی) و نژاد دونده هندی (تخمگذار ) به وجود آمده است. یکی از بهترین نژاد های اردک تخمگذار است.تولید تخم در این نژاد در حدود 250 تخم در سال می باشد که تخم آن نیز نسبت به تخم سایر اردکهای تخمگذار بزرگتر است. رنگ پر بر روی گردن و سر و بال و تا حدودی پشت این نژاد برنزه متمایل به سبز است و بقیه پرها ی بدنش به رنگ خاکی است.
نژاد دونده هندی ( Indian runner):
این نژاد از آسیا (نواحی هندوستان و آسیای جنوب شرقی و بخشهایی از چین ) است.نژاد دونده هندی همانند نژاد خاکی کمپ بل نژاد بسیار خوبی برای تولید تخم می باشد اما از نظر گوشت نسبت به نژاد هایی همچون مسکوی یا پکینی چندان قابل توجه نمی باشد.
دارای سه واریته به نامهای وایت پنسیلد , ( White penciled ) فاون( Fawn) , سفید(White )می باشد. بدن اردک دونده هندی _ بر خلاف سایر نژادها که نسبت به سطح زمین تقریبا افقی هستند _ تا حدودی عمود بر سطح زمین می باشند . رنگ پوست زرد و نوک پا های قرمز مایل به نارنجی دارند . تعداد تخم در این نژاد 200 تا 300 تخم در سال بوده و تخم آن اگرچه درشت است اما به درشتی تخم های نژاد خاکی کمپ بل نیست.
2 . نژاد روئن Rouen: منشا این نژاد شهر روئن درایالت نرماندی فرانسه است که نام نژاد نیز از نام آن گرفته شدهاست واین نژاد تا حدودی شبیه نژاد پکین است . این نژاد در اصل از نژاد اردک وحشی مالارد منشعب شده واردک نر آن دارای بال وپرهای زیبای آبی وسبز وسیاه است ودر لابلای آن خطوطی سفید قرار دارند . وزن اردک نر در حدود 5/4 کیلوگرم ووزن اردک ماده 4 کیلو گرم است . از نظر رنگ ، نر وماده در این نژاد اختلاف دارند ورنگ نرها زیباتر از رنگ مادهها میباشد . جثه نرها نیز از جثه مادهها بزرگ تر است .رنگ اردک ماده سفید وقهوهای روشن است وپاها ومنقار به رنگ پرتقالی وپوست به رنگ زرد است واردک ماده آن علاقه چندانی به خوابیدن بر روی تخم ندارد .ماده اردکها سالیانه 80 عدد تخم میگذارند که رنگ پوسته تخم خاکستری آبی فام تا سبز میباشد. گوشتشان بسیار لذیذ و خوشخوراک است.
4 . نژاد آنکونا Ancona: این اردک جزو نژادهای گوشتی است ومعمولاً جوجههای آن به رنگ شوکولاتی وسفید واردکهای بالغ به رنگ سیاه وسفید اند . سر وگردن وسینه معمولاً به رنگ سفید وباقی اجزای بدن به رنگ سیاه است .
5 . نژاد خالدار استرالیایی Australian Spotted :این نژاد در سال 1920 میلادی در آمریکا بوجود آمد ودر سال 1928 برای اولین بار به نمایش گذاشته شد ، این نژاد از تلاقی نژادهای مالارد ، دم دراز وکال وبرخی نژادهای خالدار از گلههای اردک وحشی استرالیایی بوجود آمد . اندازه جثه این اردکها حد واسطی بین گونه مالارد نوک دراز وگونه کال نوک کوتاه میباشد . وزن اردک نر آن یک کیلو تا 2/1 کیلوگرم واردک ماده بین 870 گرم تا 1057 گرم میباشد . این نژاد از لحاظ رنگ واریتههای مختلفی نظیر : سرسبز ، سر آبی وسر نقرهای دارد . اردک خالدار استرالیایی تخمگذار خوب ومادری ممتاز است . جوجه اردکهای بسیار فرز وچالاکی دارد واز لحاظ قدرت پرواز همانند نژاد کال Call پرندگانی توانا هستند .
نژاد های زینتی:
این گونه نژادها در ایران چندان جنبه اقتصادی ندارند و کشاورزان محلی نیز کمتر به پرورش آنها می پردازند.اما به هر روی این نژادها بسیار زیبا بوده و از این دیدگاه قابل ملاحضه و توجه هستند.
برخی از این نژادها عبارتند از نژاد کاکل دار سفید , نژاد اردک تاج دار, اردک کاکل دار سیاه و..... .این نژادها اصولا دارای وزن کمتری هستند و همچنین تعداد تخم سالیانه آنها کم و ناچیز است, از این رو از نظر اقتصادی چندان به صرفه نیست.
جمع آوری و نگهداری از تخم اردک...................................................................................................................................................
در جوامع روستایی ابران چندان به چگونگی جمع آوری و نگهداری تخمها توجهی نمی کنند که این مسئله باعث کاهش باروری تخم ها می شود . بیشتر اردکها معمولا در شبها و ساعت اولیه صبح تخمگذاری می کنند .تخم ها بایستی هر روز جمع آوری شوند . پس از جمع آوری ,تخم ها را تمیز و ضد عفونی کرده تا از میزان بار میکروبی بر روی پوسته تخم کاهش یابد. این کار برای جلوگیری از آلودگی تخم ها ضروری می باشد. برای ضد عفونی کردن تخم روشهای متفاوتی بیان شده است اما هیچ یک از این روشها ,نمی تواند روش کاملا مطمئنی برای پاک کردن آلودگی تخم ها باشد. عده ایی معتقدند که تخم ها را باید با مواد ضد عفونی کننده شست. مسئله ایی که برای این روش وجود دارد اینست که با شستن تخم لایه کوتیکولی که بر روی تخم قرار دارد از میان می رود .لایه کوتیکولی یک لایه محافظ بر روی پوسته در جلوگیر ی از ورود باکتری ها و ویروسها و قارچها به درون تخم است. روشی دیگر برای ضد عفونی تخم اینست که : آلودگی ها یی همچون آلودگی های بستر و مدفوع که به تخمها چسبیده اند را با یک پارچه و یاسمباده بسیار نرم به آهستگی پاک کرده و سپس تخم ها را درون اتاق گاز قرار می دهند و با استفاده از گاز فرمالین آن را ضد عفونی می کنند. اگرچه این روش کامل و دقیقی نیست اما به مراتب از روش اول بهتر است.مدت زمانی که تخم ها در اتاق گاز دهی قرار می گیرند در حدود 20 دقیقه می باشد.
بهتر است تخم ها را خیلی زود و بدون انبار کردن برای جوجه کشی استفاده کرد.اما این کار در عمل امکان پذیر نمی باشد.از این رو پس از ضد عفونی کردن در سردخانه انبار کرد. دمای سرد خانه بین 12 تا 15 درجه سانتی گراد می باشد. [دمای یخچال( 4 درجه )برای این کار مناسب نیست] .در صورتی که کمتر از 3 روز در سردخانه انبار می شوند نیازی به چرخش تخم ها نیست اما اگر بیشتر از این باشد باید حداقل روزی یک بار تخم ها چرخانده شوند .لازم به یاد آوریست که تخم ها را باید با زاویه 45 درجه از خط عمود بر سطح زمین در سردخانه نگهداری کرد. تلاش شود تا تخم ها بیش از یک هفته در انبار نگهداری نشوند چرا که پس از این مدت باروری تخمها کاهش میابد .کاهش رطوبت هوای انبار نیز باعث کاهش درصد جوجه آوری می شود .همچنین تهویه هوا با جریان آرام باد مفید می باشد.
جوجه کشی..........................................................................................................................................................................................
به دو روش جوجه کشی انجام می گیرد . 1)جوجه کشی طبیعی 2) دستگاه جوجه کشی
جوجه کشی طبیعی :
این روش بیشتر در روستاها و مزارع پرورش کوچک انجام می شود که در این روش از پرندگانی همچون اردک و یا مرغ کرچ ویا بوقلمون برای جوجه کشی استفاده می شود .بسته به چثه پرنده 10 تا 15 تخم در زیر هر پرنده قرار می گیرد. البته اردکها اضولا مادرانی خوب برای جوجه در آوری نیستند و گاهی ممکن است از روی تخم بلند شوند وحاضر به خوابیدن روی تخم نباشند .برای همین بهتر است از مرغ کرچ استفاده کرد.
دستگاه جوجه کشی :
این شیوه بیشتر در مزارع بزرگ انجام می شود .اگرچه در ایران مزارعه هایی به بزرگی آنچه که در برخی کشورها هست وجود ندارد اما کسانی هستند هستند کسانی که به تولید جوجه اردک با ماشین جوجه کشی بپردازند.
طول مدت جوجه کشی در همه اردکها 28 روز است اما تنها در اردک مسکوی 32 تا 35 روز است. در جوجه کشی با دستگاه 4 فاکتور بسیار مهم است: دما , رطوبت , تهویه , چرخش.
دما در دستگاههای جوجه کشی بزرگ برای تخم اردک در ستر 37.5 تا38 درجه سانتیگراد و در هچر 33 درجه سانتیگراد است , اما برای دستگاه های کوچک دما در هفته اول , دوم , سوم وچهارم به ترتیب ; 38 * 38.5* 39 * 39.5 درجه سانتیگراد می باشد. اگر این تغیرات امکان پذیر نباشد بایستی دما را در 38.8 درجه سانتیگراد تنظیم نمود .
رطوبت در دستگاه جوجه کشی برای اردک به مراتب بیشتر از رطوبت مورد نیاز برای تخم مرغ می باشد همچنین رطوبت هچر بایستی بیشتر از ستر باشد. تخم اردک در ستر روزانه باید 4 بار چرخانده شوند , اما در هچر نیازی به چرخاندن نیست اما بایستی حتما رطوبت را افزایش داد.
در روز 4 تا 5 جوجه کشی با انجام عمل کندلینگ می توان تخم های غیر بارور وتخم های دارای جنین مرده را مشخص و از دستگاه خارج نمود. در این زمان تخم سالم به صورت لکه ایی سیاه در بالای تخم و نزدیک اتاقک هوا که دارای انشعابات و رشته های عروقی می باشد قابل تشخیص است . در صورتی که جنین در این زمان به غشاء پوسته چسبیده باشد و انشعابات و رشته های عروقی وجود نداشته باشند نشان دهنده مرگ جنین می باشد , همچنین اگر در هنگام کندلینک تخم در برابر نور به صورت روشن و بدون هیچ گونه لکه ایی باشد تخم بدون نطفه وغیر بارور می باشد.
همچنین تخم های ترک دار , بد شکل , بسیار بزرگ وبسیار کوچک را به هیچ وجه در جوجه کشی نبایستی استفاده شود.
توجه:جوجه کشی از تخم پرندگان (مرغ, اردک , بوقلمون , ....) در یک دستگاه جوجه کشی به صورت مخلوط و با هم به شدت خودداری نمایید چرا که شرایط جوجه کشی این پرندگان با هم متفاوت می باشد.
fh
افزایش جوجه درآوری با گرم کردن تخم مرغ ها پیش از انبار و نگهداری آنها.............................................................
قبل از عملیات جوجه کشی چه مدت می توان تخم مرغ ها را انبار نمود ؟این سؤالی است که به کرّات پرسیده می شود.مجموعه آزمایش های انجام گرفته در یکی از مراکز تحقیقاتی هلند جوابگوی این سؤال می باشد.نتایج حاصل از این آزمایش ها نشان می دهد چنانچه تخم مرغ های جوجه کشی برای مدت طولانی انبار می شوند، گرم کردن آنها قبل از انبار کردن،شیو? موثری جهت کاهش افت توان جوجه دهی خواهد بود.در عملیات جوجه کشی تجاری این مسئله مشاهده می شود که اغلب درصد جوجه دهی و کیفیت جوجه در تخم مرغ هایی که برای مدت طولانی تر انبار می شوند ضعیف است.در عین حال به نظر می رسد چنانچه جنین هنگام تخمگذاری از رشد مناسبی برخوردار باشد،بتواند شرایط نگهداری طولانی تر را تحمل کند و در صورتی که قبل و یا بعد از مرحله مناسب رشد جنینی باشد،موجب مرگ جنین در مدت زمان نگهداری تخم مرغ ها شود که با بوجود آمدن این حالت به اشتباه خروس های گلهء مادر گوشتی مقصر شناخته می شوند.
روش پرورش اردک و ماهی.................................................................................................................................................................
پرورش اردک در سطح استخرهای پرورشی ماهی می تواند بخوبی با سیستم پرورش چند گونه ای ماهی هماهنگ شود بطوریکه اردکها بخوبی با ماهیان پرورشی سازگار می شوند. این سیستم مزیتهای زیادی برای پرورش دهنده دارد:
1. هنگامی که اردکها در سطح استخر آزاد هستند می توانند از طریق دفعیاتشان استخرها را کوددهی کنند. اردکها به خاطر کارایی بسیاری که دارند به اصطلاح ماشین کود دهی نامیده می شوند و راهی برای پس انداز حق الزحمه این موارد 60 درصد از کل هزینه های عرف در پرورش ماهی را شامل می شوند.
2. اردکها گیاهان آبی را در کنترل خود نگه می دارند. (مانع از افزایش بی رویه آنها می شوند).
3. اردکها با راه رفتن بر روی کف استخر باعث نرم شدن بستر و کمک به خروج مواد مغذی از خاک و نتیجتا افزایش تولیدات استخر می شوند.
4. هنگامیکه اردکها در آب شنا می کنند باعث هوادهی آب شده بنابراین می توانند هواد دهنده های بیولوژیکی نامیده شوند.
5. پناهگاه اردکها در قسمت خاکریز استخرها ساخته می شود بنابراین فضایی اضافی برای حرکت، تکاپو و زیست اردکها نیاز نمی باشد.
6. بیشتر نیاز غذایی اردکها از استخر با خوردن علفهای هزر آبی، حشرات، لارو و کرمهای کف بستر و غیره برآورده می شود و لذا غذای مکمل خیلی کمی نیاز دارند و بطور معمول پرورش دهنده از ضایعات مرغ، نرم تنان و پوسته برنج جهت تغذیه آنها استفاده می کند. مدیریت موفق در استخرها بر اساس رسیدن به سود در پرورش ماهی استوار می باشد.
• جهت راحتی در کار مراقبت از اردکها و ماهیها و جلوگیری از شکار شدن آنها توسط شکارچیان، استخر (حدود 1000 متر مربع) در نزدیک به محل سکونت ساخته شود.
• خاکریزها و دیواره های استخر دقیق بررسی شده و در صورت وجود خسارت بازسازی شوند. استخر به حدی گود شده شود که در طول فصل خشک بیش از یک متر آب در آن باقی بماند.
• استخر را خشک و ماهیان باقیمانده (هرز) یا جابجا شده یا توسط 15 کیلوگرم پودر کلر و 5 کیلوگرم اوره در هر 1000 متر مربع کشته شوند. می توان اوره یا پودر کلر را بصورت تناوبی به کار برد. در این صورت برای کشتار ماهیان دیگر نیازی به تور ماهیگری نمی باشد. بطور متناوب یا یک دوره در میان می توان 250 کیکوگرم روغن کیک Mahua- Basia Latifolia را نه تنها برای کشتار ماهیان هرز بلکه بعنوان نوعی کود به کار برد.
• یک هفته قبل از کود دهی 20 تا 25 کیلوگرم آهک به استخر اضافه شود. در مواردی که مخلوط پودر کلر و اوره جهت از بین بردن شکارچیان و تخم ماهیان به کار رفته< فقط 5 تا 10 کیلوگرم آهک استفاده می شود (در این صورت باید میزان پودر کلر را کاهش داد).
• استخر توسط 500 کیلوگرم (در 1000 متر مرع) کود گاوی کود دهی شده و 7 روز بعد از سم پاشی (بطوریکه یک هفته از سم پاشی توسط پودر کلر گشته باشد) با بچه ماهیان انگشت قد ذخیره سازی شود. طول مناسب جهت ذخیره سازی بچه ماهیان بیشتر از 10 سانتی متر است. زیرا احتمالا کوچکترها توسط اردکها شکار می شوند. میزان ذخیره سازی توصیه شده 600 قطعه در هر 1000 متر مربع می باشد. با توجه به شرایط استخر و بچه ماهیان قابل دسترس می توان بعضی تغییرات را ظرفیت ذخیره سازی و نسبت گونه های رها شده بوجود آورد.
• آمور باید بطور تنظیم شده ای توسط گیاهان آبی یا خاکی تغذیه شود، این غذادهی باید قبل از رها کردن اردکها به درون استخر انجام شود. در غیر این صورت اردکها گیاهان مورد تغذیه آمور را در سطح استخر پراکنده می کنند.
صید
ماهیانی که به اندازه بازاری رسیدند باید صید شوند و به مابقی اجازه رشد بیشتر داده شود. صید ممکن است 10 – 12 ماه بعد از تاریخ ذخیره سازی انجام شود.